വൈശാഖമാസത്തിലെ ശുക്ലപക്ഷത്തിലെ മൂന്നാമത്തെ തിഥിയാണു (ചാന്ദ്രദിനം) അക്ഷയ തൃതീയ എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. അക്ഷയതൃതീയനാളിൽ ചെയ്യുന്ന സദ്കർമ്മങ്ങളുടെ ഫലം ഒരിക്കലും ക്ഷയിക്കില്ല എന്ന് പുരാതനകാലം മുതൽക്കേ വിശ്വാസമുണ്ട്. അന്ന് പാവപെട്ടവർക്ക് ദാനാദിധർമ്മങ്ങൾ നടത്തുന്നത് പുണ്യമായി പലരും കരുതുന്നു. വിഷ്ണു അവതാരങ്ങളായ പരശുരാമൻ, ബലഭദ്രൻ എന്നിവർ ജനിച്ച ദിവസം കൂടിയാണത്. അതിനാൽ പരശുരാമജയന്തി, ബലഭദ്രജയന്തി അഥവാ കർഷകരുടെ പുണ്യദിവസം എന്നൊക്കെ പ്രാദേശികമായ പല പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടാറുണ്ട്. കേരളത്തിലെ നമ്പൂതിരിഗൃഹങ്ങളിൽ അന്നേദിവസം അന്തർജ്ജനങ്ങൾ കുട, വടി, ചെരിപ്പ്, വിശറി, പണം തുടങ്ങിയവ ദാനം ചെയ്തിട്ടേ ജലപാനം ചെയ്യുകയുണ്ടായിരുന്നുളളൂ. ഗുരുവായൂർക്ഷേത്രത്തിലും ഇന്നേ ദിവസം പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു. ലക്ഷ്മിനാരായണ സങ്കല്പത്തിലാണ് അന്ന് ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ ദർശനം. ലക്ഷ്മിനാരായണ പ്രധാന്യമുള്ള എറണാകുളത്തെ ചോറ്റാനിക്കര ഭഗവതി ക്ഷേത്രത്തിലും കൊരട്ടി മുളവള്ളിക്കാവ് ദേവീ ക്ഷേത്രത്തിലും അന്ന് വിശേഷമാണ്. ജൈനമതവിശ്വാസികളും അക്ഷയ തൃതീയ ഒരു പുണ്യദിവസമായി കരുതുന്നു. പരാശക്തിയുടെ വിവിധ ഭാവങ്ങളായ അന്നപൂർണേശ്വരി, മാതംഗി എന്നിവരുടെ അവതാരദിവസം കൂടിയാണ് അക്ഷയതൃതീയ. അതിനാൽ അന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രങ്ങളിലും വീടുകളിലും സമൃദ്ധിക്കായി അന്നപൂർണേശ്വരിയെ ആരാധിക്കുകയും ദാനധർമങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്യാറുണ്ട്. ആഹാരം നൽകുന്ന ഭഗവതിയാണ് അന്നപൂർണേശ്വരി എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഇത് ശ്രീ പാർവതിയുടെ സവിശേഷരൂപം കൂടിയാണെന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു.
വിഷ്ണുധർമസൂത്രത്തിലാണ് അക്ഷയതൃതീയയെക്കുറിച്ചുള്ള ആദ്യത്തെ പരാമർശം കാണുന്നത്. അന്ന് ഉപവസിക്കുകയും വിഷ്ണുവിന് അന്നം നിവേദിക്കുകയും പിന്നീട് അതുകൊണ്ട് അഗ്നിയെ പ്രീതിപ്പെടുത്തിയശേഷം ദാനം ചെയ്യുകയും വേണമെന്ന് അതിൽ പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുണ്ട്. സർവപാപമോചനമാണു ഫലം. അന്നേ ദിവസം നേടുന്ന പുണ്യം അക്ഷയമായിരിക്കും.
വർഷത്തിലെ ഏറ്റവും ആദരണീയങ്ങളായ തിഥികളിൽ അക്ഷയതൃതീയ ഉൾപ്പെടുന്നു. ദേവൻമാർക്കുപോലും ഇതു വന്ദനീയമാണ് എന്നു പ്രകീർത്തിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. അന്ന് യവം കൊണ്ടു ഹോമം നടത്തുകയും വിഷ്ണുവിന് അർച്ചിക്കുകയും ദ്വിജാദികൾക്കു യവം ദാനം ചെയ്യുകയും ശിവൻ, ഭഗീരഥൻ മുതലായവരെയും ഗംഗ, കൈലാസം എന്നിവയെയും പൂജിക്കുകയും ചെയ്യണമെന്നു ബ്രഹ്മപുരാണത്തിൽ പ്രസ്താവിച്ചിട്ടുണ്ട്.
വരൾച്ചയിൽ വേവുന്ന ഭൂമിക്കു സാന്ത്വനസ്പർശമായി ഭഗീരഥമുനിയുടെ തപസ്സിലൂടെ ഗംഗാനദി സ്വർഗത്തിൽ നിന്നു ഭൂമിയിലേക്ക് ഒഴുകിയെത്തിയത് അക്ഷയ തൃതീയ ദിനത്തിലാണെന്നാണു വിശ്വാസം. ഭൂമിയിൽ സമസ്ത ഐശ്വര്യവും പകർന്നു നൽകിയ
ഗംഗാദേവിയുടെ ആഗമന ദിനത്തിനു മഹത്ത്വം അന്നു മുതൽ കൽപിച്ചു പോന്നു. പരശുരാമൻ ജനിച്ചത് അക്ഷയതൃതീയയിലാകയാൽ ആ ദിവസം പരശുരാമരൂപമുണ്ടാക്കി പൂജിക്കുന്ന സമ്പ്രദായം ഭാരതത്തിലെങ്ങുമുണ്ട്. അക്ഷയതൃതീയയ്ക്ക് എല്ലാ ക്ഷേത്രങ്ങളിലുംതന്നെ വിശേഷാൽ പൂജകൾ നടക്കാറുണ്ട്.
അക്ഷയ എന്ന വിശേഷണം ചില പ്രത്യേകവിശ്വാസങ്ങളെ ആധാരമാക്കി ചതുർഥി, സപ്തമി, അമാവാസി തുടങ്ങിയ തിഥികളോടും ചേർത്തു പ്രയോഗിക്കാറുണ്ട്. ചൊവ്വാഴ്ചയും ശുക്ളചതുർഥിയും കൂടിയത് അക്ഷയചതുർഥിയും ഞായറാഴ്ചയും കറുത്തവാവും ചേർന്നത് അക്ഷയ-അമാവാസിയുമായി കരുതിപ്പോരുന്നു. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ചെയ്യുന്ന പുണ്യകർമങ്ങളുടെ ഫലം ക്ഷയമില്ലാത്തതാണെന്ന സങ്കല്പമാണ് ഈ സംജ്ഞകൾക്ക് ആസ്പദം.
അക്ഷയ തൃതീയ ഇന്ത്യയിലെ ഹിന്ദുക്കളും ജൈനരും ഒരു ശുഭദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയിലെയും നേപ്പാളിലെയും പല പ്രദേശങ്ങളിലെയും ഹിന്ദുക്കളും ജൈനരും അക്ഷയ തൃതീയയെ പുതിയ സംരംഭങ്ങൾ, വിവാഹങ്ങൾ, ജീവകാരുണ്യ പ്രവർത്തനങ്ങൾ എന്നിവയ്‌ക്ക് അനുകൂലമായി കണക്കാക്കുന്നു , അല്ലാതെ സ്വർണ്ണമോ മറ്റ് സ്വത്തുകളോ പോലുള്ള നിക്ഷേപങ്ങളിലല്ല. മരിച്ചുപോയ പ്രിയപ്പെട്ടവരുടെ സ്മരണയുടെ ദിനം കൂടിയാണിത്. വിവാഹിതരോ അവിവാഹിതരോ ആയ സ്ത്രീകൾക്ക് പ്രാദേശികമായി ഈ ദിവസം പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു, അവർ തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിലോ ഭാവിയിൽ വിവാഹനിശ്ചയത്തിലേർപ്പെടാനിടയുള്ള പുരുഷന്മാരുടെയോ ക്ഷേമത്തിനായി പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു. പ്രാർത്ഥനയ്ക്ക് ശേഷം, അവർ മുളപ്പിച്ച പയർ, പഴങ്ങൾ, മധുരപലഹാരങ്ങൾ എന്നിവ വിതരണം ചെയ്യുന്നു. അക്ഷയ തൃതീയ തിങ്കളാഴ്ച (രോഹിണി) ദിവസമായാൽ കൂടുതൽ ഐശ്വര്യപ്രദമാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
അക്ഷയ തൃതീയ ഐതിഹ്യങ്ങളിൽ ചിലതു കൂടി അറിയാം 👇
വനവാസ കാലത്ത് പാണ്ടവ രാജകുമാരന്മാർ ഭക്ഷണമില്ലാതെ പട്ടിണിയിലായി, അവരുടെ ഭാര്യ ദ്രൗപതിക്ക് അവരുടെ അതിഥികൾക്ക് പതിവ് ആതിഥ്യം നൽകാൻ കഴിയാത്തതിനാൽ വിഷമം ആയി.അപ്പോൾ ദുർവാസാ മുനി ഉൾപ്പെടെ നിരവധി ഋഷിമാരുടെ സന്ദർശന വേളയിൽ,കൃഷ്ണദേവൻ ദ്രൗപതിക്ക് അക്ഷയപാത്രം സമർപ്പിച്ചതുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ് ഈ ഉത്സവം എന്നൊരു ഐതിഹ്യം.
വിഷ്ണുവിൻ്റെ ആറാമത്തെ അവതാരമായ പരശുരാമൻ്റെ ജന്മദിനമാണ് അക്ഷയതൃതീയ എന്ന് ഹിന്ദുക്കൾ വിശ്വസിക്കുന്നു . വൈഷ്ണവ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുന്നു . പരശുരാമൻ്റെ ബഹുമാനാർത്ഥം ഇത് ആചരിക്കുന്നവർ ഈ ഉത്സവത്തെ പരശുരാമ ജയന്തി എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ട് . ചിലർ വിഷ്ണുവിൻ്റെ എട്ടാമത്തെ അവതാരമായ കൃഷ്ണനെ പൂജിയ്ക്കുന്നു .
ഒരു ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച്, അക്ഷയ തൃതീയ നാളിൽ വ്യാസ മുനി ഗണപതിക്ക് ഹിന്ദു ഇതിഹാസമായ മഹാഭാരതം പാരായണം ചെയ്യാൻ തുടങ്ങി. ഈ ദിവസമാണ് ഗംഗ ഭൂമിയിലേക്ക് ഇറങ്ങിയതെന്നാണ് മറ്റൊരു ഐതിഹ്യം . യമുനോത്രി ക്ഷേത്രവും ഗംഗോത്രി ക്ഷേത്രവും അക്ഷയ തൃതീയയുടെ അവസരത്തിൽ തുറക്കുന്നു , ഹിമാലയൻ പ്രദേശങ്ങളിലെ കനത്ത മഞ്ഞുവീഴ്ചയുള്ള ശൈത്യകാലത്ത് അടച്ചതിനുശേഷം . അക്ഷയതൃതീയയിലെ അഭിജിത്ത് മുഹൂർത്തത്തിലാണ് ക്ഷേത്രങ്ങൾ തുറക്കുന്നത് .
സുദാമാവ് തൻ്റെ ബാല്യകാല സുഹൃത്തായ കൃഷ്ണനെ ദ്വാരകയിൽ സന്ദർശിച്ചപ്പോൾ പരിധിയില്ലാത്ത സമ്പത്ത് അനുഗ്രഹമായി ലഭിച്ചതാണ് ഈ ദിവസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റൊരു സംഭവം . ഈ ശുഭദിനത്തിൽ കുബേരൻ സമ്പത്തിൻ്റെ ദേവനെ നിയമിച്ചതായി വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
മഹാരാഷ്ട്രയിൽ അക്ഷയതൃതീയയ്ക്ക് പ്രാധാന്യമുണ്ട് . അക്ഷയ തൃതീയ നാളിൽ ആരംഭിച്ച പ്രവൃത്തി ദീർഘകാല വിജയം നൽകുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ആളുകൾ ഈ ദിവസങ്ങളെ പുതിയതെന്തും ആരംഭിക്കാനുള്ള ദിവസങ്ങളായി കണക്കാക്കുന്നു. ഈ ദിവസം ആളുകൾ പുതിയ ബിസിനസ്സ് ആരംഭിക്കുന്നു, വീട് വാങ്ങുന്നു, സ്ത്രീകൾ സ്വർണ്ണം വാങ്ങുന്നു. ആളുകൾ കുടുംബത്തോടൊപ്പം ഈ ഉത്സവം ആഘോഷിക്കുന്നു, മഹാരാഷ്ട്രയിലെ പുരാൻ പൊലിയും (ശർക്കരയും പയറും ചേർത്ത് നിറച്ച റൊട്ടി/അപ്പം), ആംരാസ് (കട്ടികൂടിയ മാമ്പഴം കുഴമ്പ്) എന്നിവ അടങ്ങിയ നൈവേദ്യം പോലുള്ള ഭക്ഷണം സമർപ്പിച്ച് ദേവന്മാരെയും ദേവന്മാരെയും ആരാധിക്കുന്നു .
ഒഡീഷയിൽ ഖാരിഫ് സീസണിലെ നെല്ല് വിതയ്ക്കൽ ആരംഭിക്കുന്ന സമയത്താണ് അക്ഷയതൃതീയ ആഘോഷിക്കുന്നത് . നല്ല വിളവെടുപ്പിൻ്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി കർഷകർ ഭൂമി മാതാവ് , കാളകൾ , മറ്റ് പരമ്പരാഗത കാർഷിക ഉപകരണങ്ങൾ, വിത്തുകൾ എന്നിവയെ ആചാരപരമായ ആരാധനയോടെയാണ് ദിവസം ആരംഭിക്കുന്നത് . വയലുകൾ ഉഴുതുമറിച്ച ശേഷം, സംസ്ഥാനത്തെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഖാരിഫ് വിളയുടെ പ്രതീകാത്മക തുടക്കമായി കർഷകർ നെൽവിത്ത് വിതയ്ക്കുന്നു. ഈ ആചാരത്തെ അഖി മുത്തി അനുകുല (അഖി- അക്ഷയ തൃതീയ; മുത്തി-മുഷ്ടി നെല്ല്; അനുകുല- ആരംഭം അല്ലെങ്കിൽ ഉദ്ഘാടനം) എന്ന് വിളിക്കുന്നു , ഇത് സംസ്ഥാനത്തുടനീളം വളരെ ആർഭാടത്തോടെ ആഘോഷിക്കപ്പെടുന്നു. സമീപ വർഷങ്ങളിൽ, കർഷക സംഘടനകളും രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളും സംഘടിപ്പിച്ച ആചാരപരമായ അഖി മുത്തി അനുകുല പരിപാടികൾ കാരണം ഈ പരിപാടിക്ക് വലിയ പ്രചാരണം ലഭിച്ചു . ജഗന്നാഥ ക്ഷേത്രത്തിലെ രഥയാത്ര ആഘോഷങ്ങൾക്കുള്ള രഥങ്ങളുടെ നിർമ്മാണവും ഈ ദിവസമാണ് പുരിയിൽ ആരംഭിക്കുന്നത് .
തെലുങ്ക് സംസാരിക്കുന്ന സംസ്ഥാനങ്ങളായ തെലങ്കാനയിലും ആന്ധ്രാപ്രദേശിലും ഈ ഉത്സവം സമൃദ്ധിയോടും ചാരിറ്റിയോടും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സിംഹാചലം ക്ഷേത്രത്തിൽ ഈ ദിവസം പ്രത്യേക ഉത്സവ ചടങ്ങുകൾ ആചരിക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയെ വർഷം മുഴുവനും ചന്ദനം പൂശിയിരിക്കും , ഈ ദിവസം മാത്രമാണ് ദേവനിൽ പുരട്ടുന്ന ചന്ദനത്തിൻ്റെ പാളികൾ നീക്കം ചെയ്യുന്നത്. യഥാർത്ഥ രൂപം അല്ലെങ്കിൽ നിജ രൂപ ദർശനം ഈ ദിവസം നടക്കുന്നു.
