കൊല്ലം ജില്ലയിലെ ജടായുപാറയിലെ ഭീമാകാരമായ പക്ഷി ശിൽപം ഒരു ഇതിഹാസത്തിന് ജീവൻ നൽകുന്നു. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ പക്ഷി ശിൽപമാണിത്, കൊത്തിയെടുത്ത മാമോത്ത് രൂപം ആകാശത്തെ സ്പർശിക്കുന്നതായി ദൂരെ നിന്ന് തോന്നുന്നു. എംസി റോഡിൽ തിരുവനന്തപുരത്തേക്ക് യാത്ര ചെയ്യുന്നവർക്ക് കാഴ്ച വിരുന്നാണ് ഈ ശിൽപം. പ്രശസ്ത ചലച്ചിത്ര സംവിധായകനും ശിൽപിയുമായ രാജീവ് അഞ്ചലിന്റെ ആശയമാണ് ചടയമംഗലത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ പ്രതിമ. എംസി റോഡിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുമ്പോൾ ചടയമംഗലത്ത് എത്തുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ് ചിറകുകൾ മുറിച്ച കൂറ്റൻ പക്ഷി ശിൽപവും ജടായുപാറയിലേക്കുള്ള കവാടവും കാണാൻ കഴിയും. എംസി റോഡ് ജടായു നേച്ചർ പാർക്ക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ജടായു എർത്ത്സ് സെന്റർ സന്ദർശിക്കേണ്ട ഒരു പരിസ്ഥിതി ഉദ്യാനമാണ്. ഈ സൗകര്യത്തിന് വിശാലമായ പാർക്കിംഗ് സ്ഥലമുണ്ട്, കൂടാതെ സന്ദർശകരെ കൊടുമുടിയുടെ മുകളിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകാൻ പാതയും കേബിൾ കാർ സേവനവുമുണ്ട്. ട്രെക്കിംഗ് ആഗ്രഹിക്കുന്നവർക്ക് കാടിന് നടുവിലുള്ള പാതയിലൂടെ മലമുകളിലേക്ക് നടക്കാം, രാവിലെ 9.30 മുതൽ വൈകുന്നേരം 5.30 വരെ സന്ദർശകർക്ക് പാസ് നൽകും. കേബിൾ കാറിന് നാല് ക്യാബിനുകളാണുള്ളത്, ഓരോ ക്യാബിനും എട്ട് ആളുകളെ വഹിക്കാൻ ശേഷിയുള്ളതാണ്. കേബിൾ കാറുകളിൽ യാത്ര ചെയ്യുന്ന ആളുകൾക്ക് ഈ പ്രദേശത്തെ പച്ചപ്പിന്റെ ആകാശ ദൃശ്യം ലഭിക്കും. അതിനാൽ, ഇത് ഒരു മികച്ച വിനോദസഞ്ചാര ആകർഷണം മാത്രമല്ല, പുരാണങ്ങളുടെ മൂർത്തീഭാവവും അതിലേറെയും കൂടിയാണ്. മാത്രമല്ല, ചുറ്റുപാടുകളുടെ പ്രകൃതി ഭംഗിയിൽ മുഴുകിക്കൊണ്ട് ജടായുവിന്റെ ആകർഷകമായ ഇതിഹാസത്തെ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാൻ സന്ദർശകർക്ക് ഈ സ്ഥലം അവസരമൊരുക്കുന്നു.
കുന്നിൻ മുകളിൽ പ്രതിമ സമുച്ചയം സ്ഥാപിക്കാൻ ഏകദേശം 15 വർഷമെടുത്തു. ശിൽപത്തിന്റെ അടുത്തേക്ക് പോകുന്നതിനുമുമ്പ്, ഈ വലിയ കലാസൃഷ്ടിയുടെ സൗന്ദര്യാത്മകത ദൂരെ നിന്ന് ആസ്വദിക്കൂ. ഇതിഹാസമായ രാമായണത്തിലെ ജടായുവിന്റെ കഥ മലയാളം, ഇംഗ്ലീഷ്, ഹിന്ദി ഭാഷകളിൽ പാറയിൽ കൊത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്. മലയാള കവി ഒഎൻവി കുറുപ്പിന്റെ ജടായുവിനെക്കുറിച്ച് ഹൃദയസ്പർശിയായ വരികളും പാറയിൽ ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. രാവണന്റെ പിടിയിൽ നിന്ന് സീതയെ രക്ഷിക്കാൻ ദിവ്യനായ പക്ഷി ശ്രമിച്ചപ്പോൾ രാവണൻ ജടായുവിന്റെ ചിറകുകൾ വെട്ടിയതിനെത്തുടർന്ന് ജടായു പക്ഷി പാറയിൽ വീണുവെന്നാണ് ഐതിഹ്യം. പിന്നീട്, സീതയെ രക്ഷിക്കാൻ പക്ഷി ധീരമായി പോരാടിയപ്പോൾ രാമൻ ജടായുവിന് ‘മോക്ഷം’ നൽകി. അങ്ങനെയാണ് ഈ പാറയ്ക്ക് ജടായുപാറ എന്ന പേര് ലഭിച്ചത്.
വിശാലമായ ഗാലറി ജടായു സമുച്ചയത്തിന്റെ ശ്രദ്ധേയമായ സവിശേഷതയാണ്. കൂടാതെ രാമക്ഷേത്രം, രാമ ‘പാദം’, ‘കൊക്കരണി’ (വിശുദ്ധ ജലസംഭരണി) എന്നിവയും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇത് ഒരു വിശുദ്ധ ജലസംഭരണിയാണ്, പക്ഷേ ബാരിക്കേഡുകൾ ഉള്ളതിനാൽ സന്ദർശകർക്ക് സമീപത്ത് പോകാൻ കഴിയില്ല. വേനൽക്കാലത്ത് പോലും ജലാശയം വറ്റില്ല എന്നത് ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്. ഈ ജലസംഭരണിക്ക് പിന്നിലെ ഐതിഹ്യവും ജടായുവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച്, പരിക്കേറ്റ പക്ഷി ദാഹിച്ചപ്പോൾ, പാറയിൽ കൊക്ക് അടിക്കുകയും വെള്ളം ഒഴുകുകയും ചെയ്തു. ഒരു പക്ഷിയുടെ കൊക്ക് ഉരച്ച ഒരു സ്ഥലം പോലെയാണ് വിശുദ്ധ റിസർവോയറിന്റെ ആകൃതിയെന്നും അതിനാലാണ് ഇതിന് ‘കൊക്കരണി’ എന്ന പേര് വന്നതെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ജടായുവിന്റെ രക്തം കുളത്തിലേക്ക് ഒഴുകിയതിനാൽ കൊക്കരണിയിലെ വെള്ളം ചുവന്നതാണ് എന്നതാണ് മറ്റൊരു കഥ. മൂന്ന് നാല് വർഷം മുമ്പാണ് രാമക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചത്, ജടായുവിന് മോക്ഷം നൽകിയ ശ്രീരാമനാണ് പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ. . സീത, ലക്ഷ്മണൻ, ഗണപതി, ദക്ഷിണാമൂർത്തി, സൂര്യദേവൻ, ജടായു, ഹനുമാൻ എന്നിവരുടെ വിഗ്രഹങ്ങളാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റ് വിഗ്രഹങ്ങൾ. സ്വാമി സത്യാനന്ദ സരസ്വതി പുനഃപ്രതിഷ്ഠ നടത്തിയ ജടായു രാമക്ഷേത്രം നിലവിൽ ജടായുപാറ കോദണ്ഡരാമ ക്ഷേത്ര ട്രസ്റ്റിന്റെ കീഴിലാണ്. ക്ഷേത്രത്തിൽ ദിവസേനയുള്ള പൂജകൾ നടക്കുന്നു, പ്രധാന വഴിപാട് ‘വാനരയൂട്ട്’ (കുരങ്ങുകൾക്ക് ഭക്ഷണം) ആണ്. എല്ലാ വൈകുന്നേരവും ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പരിസരത്ത് കാണുന്ന നൂറുകണക്കിന് കുരങ്ങന്മാർക്ക് അരി വിളമ്പുന്നു. മറ്റൊരു ഐതിഹ്യം, ഈ പാറയിൽ സീതയെ തേടി ഇവിടെയെത്തിയ രാമന്റെ കാൽപ്പാടുകൾ ഉണ്ടെന്നും വിശുദ്ധ കാൽപ്പാടുകൾ ഒരു ഗ്ലാസ് പെട്ടിയിൽ സൂക്ഷിക്കുന്നു. രാമപാദത്തിന് സമീപം ഒരു കെടവിളക്കും (അണയാത്ത വിളക്ക്) കാണാമായിരുന്നു.
തിരുവിതാംകൂർ രാജകുടുംബാംഗമായ അശ്വതി തിരുനാൾ ഗൗരി ലക്ഷ്മി ബായിയാണ് അണയാത്ത വിളക്ക് ആദ്യമായി തെളിച്ചത്. ക്ഷേത്രം സന്ദർശിക്കുന്ന ഭക്തർ അദ്ധ്യാത്മ രാമായണത്തിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന ‘ജടായു സ്തുതി’ പാരായണം ചെയ്യാറുണ്ട്. ജടായു ശില്പം, രാമക്ഷേത്രം, രാമ ‘പാദം’, ‘കൊക്കരണി’ എന്നിവ ജടായുപാറയുടെ മനോഹരമായ കാഴ്ചകളിൽ ചിലതാണ്. പ്രകൃതിയും മനുഷ്യന്റെ സൃഷ്ടിയും സമ്പൂർണ്ണമായി ഇഴചേരുന്ന ഈ മനോഹരമായ സ്ഥലത്തേക്ക് നൂറുകണക്കിന് ആളുകൾ ഒഴുകുന്നു. പാറയുടെ മുകളിൽ നിന്നുള്ള കാഴ്ചകൾ കണ്ണിന് വിരുന്ന് മാത്രമല്ല, മനസ്സിന് കുളിർമ്മയും നൽകുന്നു.
രാഹുൽ രാധാകൃഷ്ണൻ✍
