അമ്മമ്മേ എനിക്ക് വായിക്കാൻ തന്ന ആ ബൂക്സ്ൽ ഒരു Tamerlaine ഇന്ത്യയിൽ വന്നിരുന്നു എന്ന് വായിച്ചു . ഏതു Dynasty ആയിരുന്നു ആയാൾ ? Conqueror എന്ന് കണ്ടു . നമ്മുക്കുട്ടിടെ ചോദ്യം എനിക്കിഷ്ടമായി . അവളോടൊപ്പം എന്റെ വായനകുതുകികളായ സ്നേഹിതർക്കും പറഞ്ഞുതരാം തൈമൂറിനെ പറ്റി
Tamerlaine / തിമൂർ ലങ്‌ / തൈമൂർ എന്നൊക്കെ അറിയപ്പെടുന്ന ആ ജേതാവ് രാജ്യങ്ങളും രാജവംശങ്ങളും പിടിച്ചടക്കാൻ ഒരുമ്പെട്ടിറങ്ങിയ ഒരു തുർക്കി ആയിരുന്നു
യുറേഷ്യൻ പുൽപ്രദേശമായ സ്റെപ്പിസ്‌ലെ മഹത്തായ നാടോടികളായ ജേതാക്കളിൽ അവസാനത്തെയാളായിരുന്നു തിമൂർ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാമ്രാജ്യം 16, 17 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ കൂടുതൽ ഘടനാപരവും നീണ്ടുനിൽക്കുന്നതുമായ ഇസ്ലാമിക ഗൺ പൌഡർ സാമ്രാജ്യങ്ങളുടെ ഉയർച്ചയ്ക്ക് കളമൊരുക്കി. ചെങ്കിസ് ഖാന്റെ മംഗോളിയൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ പുന സ്ഥാപനം തിമൂർ വിഭാവനം ചെയ്തു സ്വയം ചെങ്കിസ് ഖാന്റെ അവകാശിയായി അദ്ദേഹം കണ്ടു.
ഈ ജേതാവ് 1398 ൽ ദില്ലി പിടിച്ചടക്കി . തുഗ്ലക് രാജവംശം അവസാനിച്ചതോടുകൂടി ദില്ലി സുൽത്താനേറ്റിന്റെ കേന്ദ്ര അധികാരം വഷളായി. അതിനും പുറമെ ടൈമുർ എത്തി ഇവിടെ വളരെ എഡ് നശിപ്പിച്ചു . അടുത്ത 50 വർഷത്തേക്ക് ഉത്തരേന്ത്യ ഫലത്തിൽ നിരവധി സൈനിക മേധാവികൾക്കിടയിൽ വിഭജിക്കപ്പെട്ടു,
അപ്പൊ തുഗ്ലഖ്‌ dynasty ക്കു ശേഷം എന്താ ഉണ്ടായത് ഡൽഹിയിൽ എന്നായി എന്റെ നമ്മു
അത്രയധികം പ്രധാനമല്ലാത്ത രണ്ടു രാജവംശങ്ങൾ ഡൽഹിയിൽ ഭരണം ഏറ്റെടുത്തു . സയ്യദ് രാജവംശവും ലോധി രാജവംശവും . രണ്ടും കൂടി കൂട്ടിക്കലർത്തി പറയുന്നില്ല . സയ്യദ് രാജവംശത്തെ കുറിച്ചും അവർ ഡൽഹിയെ എന്ത് മാത്രം രൂപപ്പെടുത്തി എന്നും ഇന്ന് പറയാം
സയ്യിദ് രാജവംശം, ദില്ലി സുൽത്താനത്ത് (സി. 1414–51) തുഗ്ലക്ക് രാജവംശത്തിന്റെ പിൻഗാമികളായി അഫ്ഗാൻ രാജവംശജരായ ലോധികൾ നാടുകടത്തപ്പെടുന്നതുവരെ ഭരിച്ചു. ഈ കുടുംബം സയ്യിദുകൾ അല്ലെങ്കിൽ മുഹമ്മദ് നബിയുടെ പിൻഗാമികളാണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടു. തുർക്കി ജേതാവായ തിമൂർ (ടമെർലെയ്ൻ) അധിനിവേശവും 1398 ൽ ദില്ലി പിടിച്ചടക്കിയതും ദില്ലി സുൽത്താനേറ്റിന്റെ കേന്ദ്ര അധികാരം വഷളായി എന്ന് പറഞ്ഞല്ലോ . അതിനാൽ ഭരണം കേമമായ രാജവംശങ്ങൾ ദില്ലിയിൽ എത്താൻ കുറെ കാലം കൂടി വേണ്ടി വന്നു . എന്നാലും ഒരു പരിധി വരെ ദില്ലിയുടെ രൂപമാറ്റത്തിന് ഇവിടെ ഭരിച്ചവരെല്ലാം പങ്കാളികളായിരുന്നു
ദില്ലിയിലെ ആദ്യത്തെ സയ്യിദ് ഭരണാധികാരി പഞ്ചാബ് ഗവർണറായിരുന്ന ഖിസ്ർ ഖാൻ (1414–21 ഭരണം) ആയിരുന്നു. അദ്ദേഹവും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൂന്ന് പിൻഗാമികളും വരുമാനം ശേഖരിക്കുന്നതിനുള്ള റെയ്ഡുകളിൽ ഏർപ്പെട്ടു, കിഴക്ക് ഷാർഖ് സുൽത്താനുകൾക്കും വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ഖോക്കർമാർക്കും എതിരെ അവർ സ്ഥിരം പൊരുതി . ഖിസ്‌റിന്റെ പിൻഗാമിയായ മുബാറക് ഷായ്‌ക്ക് കുറച്ച് വിജയങ്ങൾ ലഭിച്ചു, പക്ഷേ, 1434 ലെ കൊലപാതകത്തിനുശേഷം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ രണ്ട് പിൻഗാമികളായ മുഹമ്മദ് ഷായും ആലം ഷായും കഴിവില്ലെന്ന് തെളിയിച്ചു. 1448 ൽ ആലം ഷാ ദില്ലി ഉപേക്ഷിച്ചു, ബദൗനിയിലേക്കു പോയി.
ഇതിനകം പഞ്ചാബിന്റെ ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന ബഹ്‌ലോൽ ലോധി ദില്ലി പിടിച്ചെടുക്കുകയും ദില്ലി സുൽത്താനേറ്റിന്റെ അവസാന രാജവംശമായ ലോധി രാജവംശം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു.
സയ്യിദിന്റെ കാലഘട്ടം യുദ്ധത്തിന്റെയും കൊലയുടെയും കാലഘട്ടമായിരുന്നു. ഈ കാലയളവിൽ നിർമ്മിച്ച ചരിത്രപരമായ കെട്ടിടങ്ങളെ ഖിൽജി കെട്ടിടങ്ങളുടെ വിജയകരമായ അനുകരണം എന്ന് വിളിക്കാം.
സാമ്പത്തിക സ്രോതസ്സുകളുടെ അഭാവം കാരണം, വളരെ താഴ്ന്ന നിലവാരത്തിലുള്ള വസ്തുക്കളാലാണ് കെട്ടിടങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചത്. ഇന്ന് പല കെട്ടിടങ്ങളുടെയും അവശിഷ്ടങ്ങൾ മാത്രമേ കാണാൻ കഴിയൂ. എന്നിരുന്നാലും അവശിഷ്ടങ്ങൾ ആ സമയത്തെ വാസ്തുകലയുടെ മേന്മ എടുത്തു കാണിക്കുന്നു എന്നത് പ്രത്യേകതയാണ് . ഈ കാലഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന കെട്ടിടങ്ങളും നഗരങ്ങളും :–
- ഖിസ്രാബാദ്, മുബാറകാബാദ് നഗരം:
ഈ കാലയളവിൽ ഖിസ്റാ ഖാൻ ഖിസ്രാബാദ് നഗരവും മുബാറക്ഷാ മുബാറക്ബാദും നിർമ്മിച്ചു. - സുൽത്താൻ മുബാറക് ഷാഹ് യുടെ ശവകുടീരം: ഉയർന്ന വരാന്തകളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട മുബാറക്പൂർ ഗ്രാമത്തിലാണ് സുൽത്താൻ മുബാറക് ഷാഹ് യുടെ ശവകുടീരം. താഴികക്കുടത്തിന്റെ മുകൾഭാഗം വിളക്ക് കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരുന്നു. ഈ കെട്ടിടം വളരെ ഉയർന്നതാണ്. മുബാറക് ഷായുടെ ശവകുടീരത്തിന്റെ അമിത ഉയരത്തിന്റെ തകരാറ് കുറയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ശ്രമം നടക്കുന്നു.
- മുഹമ്മദ് ഷായുടെ ശവകുടീരം മറ്റൊരു പ്രസിദ്ധമായ സയ്യിദ് കെട്ടിടമാണ്. എട്ട് വശങ്ങളുള്ള കെട്ടിടമാണിത്. ഓരോ വശത്തിന്റെയും മുൻവശത്ത് മൂന്ന് സമാന കമാനങ്ങളാൽ തുളച്ചു കയറുന്ന ഒരു വ്യത്യസ്ത മാതൃകയിൽ പണിത കെട്ടിടമാണിത് .
ലോധി രാജവംശത്തെക്കുറിച്ചും അവരുടെ ഭിന്നിപ്പുകാരണം മുഗൾ രാജവംശം ഇന്ത്യ കയ്യേറിയതും ഡൽഹിയുടെ രൂപരേഖ തന്നെ മാറ്റി എടുത്തതും മറ്റും അടുത്ത പ്രാവശ്യം പറഞ്ഞു തരാം . അതുവരെ നമ്മുവിനെ പോലെ കാത്തിരിക്കുമല്ലോ അല്ലെ പ്രിയരേ ??
